Рэзюмэ / TL;DR
На фоне парламенцкіх выбараў у Малдове (28 верасня 2025 года) у TikTok актыўна распаўсюджваюцца палітычныя відэа на рускай мове, якія загружаюцца пераважна з акаўнтаў, звязаных з Беларуссю. Наш зрэз па кірылічных хэштэгах #малдова і #кішынёў за 10 ліпеня — 8 верасня 2025 года паказвае: дзясяткі каналаў публікуюць нарэзкі расійскіх тэлекантэнтаў і іншыя палітызаваныя ролікі, якія набіраюць сотні тысяч і мільёны праглядаў. Гэта падобна на практыку абыходу абмежаванняў TikTok для карыстальнікаў з РФ – з пераездам публікацый на “бяспечныя” акаўнты / лакацыі.
Праз тры тыдні, 28 верасня 2025 года, будуць праходзіць парламенцкія выбары ў Рэспубліцы Малдова. Гэтыя выбары прыцягваюць вялікую ўвагу беларускай і расейска дзяржаўнай прапаганды. Наша нядаўняя публікацыя: Каардынаваная дэзінфармацыйная кампанія па дыскрэдытацыі парламенцкіх выбараў у Малдове.
Адным з важных інструментаў людзей, якія займаюцца FIMI адносна Малдовы, з’яўляюцца папулярныя сацыяльныя медыя. Вядома, адным з асноўных месцаў гэтай барацьбы будзе сацыяльная сетка TikTok. Нашы публікацыі аб кампаніях у Tikok у суседніх краінах рэгіёну:
- Як паўплываў TikTok на вынікі прэзідэнцкіх выбараў у Польшчы
- Бітва кандыдатаў у прэзідэнты Румыніі ў TikTok
Дадзеныя і метадалогія (зрэз 10.07–08.09.2025)
-
Крыніца метрык: Exolyt – TikTok Social Intelligence Platform.
-
Запыты: кірылічныя хэштэгі #малдова, дадаткова #кішынёў; фільтр па стваральнікам і краіне загрузкі, з фокусам на акаўнты, якія публікуюць з Беларусі.
-
Выніковы корпус па адфільтраваным ролікам: 337 відэа ад 36 унікальных каналаў; сумарна 28 704 273 праглядаў; сярэдняя ўцягнутасць 0,04% (па метрыках платформы); «вірусныя» (100K+) – 69, «мега-вірусныя» (1M+) 2.
-
Топ-кейсы: ролікі-нарэзкі расійскага ТБ, загружаныя з Беларусі; сярод прыкметных акаўнтаў @maxim.0440 і @maxim0440.3. Для аднаго з іх у адзнацы аўдыторыі другой па колькасці групай з’яўляюцца падпісанты з Малдовы; у іншага доля ніжэйшая, але ў TikTok віруснасць часта не карэлюе напрамую са складам падпісчыкаў.
-
Дадатковы зрэз па #кішынёў выявіў 49 відэа за той жа перыяд з найбольш высокай доляй аўдыторыі з Малдовы.
Знаходзячыся ў пошуку магчымых інсайтаў аб ходзе выбарчай кампаніі, выкарыстоўваем магчымасць аналізаваць трэнды.
Паспрабуем больш разабрацца з кірылічным хэштэгам #малдова.
Найбольш уражлівай дыяграмай з’яўляюцца якія хэштэгі былі звязаныя з вывучаемым за апошнія два месяцы:
Мы бачым дастаткова шмат кірылічных хэштэгаў звязаных з палітычным жыццём у Малдове.
Найбольшыя скрыжаванні (overlap) з наступнымі хэштэгамі:
Некаторыя здаюцца дастаткова падазронымі: #гагаузія, #прыднястроўе, #палітыка, #выбары.
Дык якія ж відэа з хэштэгам #малдова сабралі больш праглядаў за гэты перыяд.
Прагортваючы стужку ўбачылі, што дастаткова часта сустракаюцца відэа, якія былі загружаныя з Беларусі і сабралі сотні тысяч і мільёны праглядаў.
Вядома, гэта нас зацікавіла і мы ўсталявалі дадатковы фільтр на стваральнікаў кантэнту:
Мы выгрузілі дадзеныя аб гэтых роліках і гэта аказалася 337 відэа. Прааналізаваўшы з дапамогай скрыптоў на мове R высветлілі, што:
Унікальных каналаў: 36
Агульных праглядаў: 28,704,273
Сярэдняя ўцягнутасць: 0.04 %
Вірусных відэа (100K+): 69
Мега-вірусных (1M+): 2
Каналы, якія сабралі больш праглядаў:
Спачатку вывучым відэа, якое сабрала больш праглядаў.
Самы вірусны:
Па-першае, гэтыя відэа прадстаўляюць нарэзку расійскага тэлевізійнага канала. Па-другое, дадзенае відэа не было накіраванае непасрэдна на малдаўскую аўдыторыю, што вынікае з транскрыбіраванага зместу, выкананага Exolyt:
Ацэнка аўдыторыі, зробленая сэрвісам:
Нарэзка зместу з расійскага тэлебачання і відэа, якое загружаецца з Беларусі, прывяло да пошуку магчымых прычын такой з’явы.
Даступны TikTok у 2025 годзе ў Расійскай Федэрацыі?
TikTok увёў абмежаванні для карыстальнікаў у Расійскай Федэрацыі з сакавіка 2025 года. Расійскія карыстальнікі могуць уваходзіць у свой рахунак, глядзець відэа, пакідаць каментары і пісаць адзін аднаму паведамленні. Але некаторыя функцыі сацсеткі моцна абмежаваны. Напрыклад, юзэрам з Расіі нельга:
• праводзіць трансляцыі;
• атрымліваць доступ да новых відэа;
• глядзець ролікі, створаныя ў іншых краінах;
• загружаць уласныя кліпы.
Акрамя таго, не атрымаецца глядзець ролікі з браўзэра: калі паспрабаваць адкрыць афіцыйны сайт з расійскага IP-адрасу, відэа загружацца не будуць – карыстач убачыць толькі пустую старонку. Праграма ўзнагарод для аўтараў, якая дазваляе манетызаваць кантэнт, расейцам таксама недаступная.
Выкарыстоўваць магчымасці TikTok у поўным аб’ёме расійскім карыстальнікам можна:
• выкарыстоўваць VPN або проксі-сервер у браузернай версіі – так можна глядзець свежыя ролікі і з кампутара, і з тэлефона;
• усталяваць мадыфікаванае дадатак (для Android);
• змяніць ваш рэгіён (для iPhone).
• падключыць замежную SIM-карту.
Крыніца даведачнай інфармацыі: https://web.archive.org/web/20250815091123/https://hi-tech.mail.ru/review/116899-tiktok-v-rossii/
Наступным пунктам дадатковага нашага даследавання сталі склад аўдыторый двух якія лідыруюць акаўнта: https://www.tiktok.com/@maxim.0440 і https://www.tiktok.com/@maxim0440.3
Другая па колькасці – гэта група падпісчыкаў з Малдовы.
Іншы канал:
Тут ніжэйшая, але ў TikTok віруснасць відэа часта не залежыць ад складу падпісчыкаў.
Каб знайсці відэа, накіраваныя на малдаўскую аўдыторыю, мы дадалі яшчэ адзін кірылічны хэштэг #кішынёў. Такіх відэа аказалася 49 за перыяд з 10 ліпеня па 8 верасня 2025:
Як бачым, што гэтыя відэа сабралі таксама дастаткова вялікую колькасць праглядаў. Праверым нашу гіпотэзу вывучэннем складу аўдыторыі:
Самая вялікая доля аўдыторыі аказваецца з Малдовы.
Высновы
Кантэнт: кароткія, эмацыйна насычаныя кліпы, часта – мантаж з тэлесюжэтаў, пададзеныя як “няёмкая праўда” / “схаваная інфармацыя”.
Тэхнікі: аўдыё-сэмплы з высокай пазнавальнасцю, зграі па трэндавых гуках, агрэсіўныя субтытры/лэйблы («вораньё», «сенсацыя»), сеткавыя хэштэгі для міжрэгіянальнай дастаўкі.
Таргетынг: асноўная падача – на рускамоўныя аўдыторыі рэгіёну; пры гэтым доля малдаўскай аўдыторыі ў шэрагу ролікаў/акаўнтаў – значная.
Што гэта значыць для Малдовы (перад 28 верасня 2025)
У TikTok назіраецца ўстойлівы паток палітычнага кантэнту на рускай мове, які патэнцыйна ўплывае на ўспрыманне легітымнасці выбараў і знешнепалітычнага курса.
Геастратэгічны мост: Беларусь выступае як інфраструктурная пляцоўка для загрузкі/рэтрансляцыі ролікаў, што зніжае эфектыўнасць рэгіянальных абмежаванняў.
Рызыка FIMI (Foreign Information Manipulation and Interference): сістэмная, трансгранічная дастаўка наратываў з прыкметамі скаардынаванасці.
TikTok застаецца ключавым каналам ахопу “недапалізытызаванай” маладзёжнай аўдыторыі Малдовы. Абыход абмежаванняў РФ праз беларускія акаўнты – не адзінкавыя выпадкі, а паўтаральны патэрн. Самыя паспяховыя ролікі – “рэпак” тэлевізійных сюжэтаў, адаптаваных пад TikTok-фармат (дынамічны мантаж, субтытры, трэндавыя гукі). Уцягнутасць нізкая ў сярэднім (0,04%), але «доўгі хвост» і асобныя «мега-вірусныя» ролікі забяспечваюць мільёны праглядаў, дастатковыя для фармавання «фонавага» наратыву. Набор прыкмет FIMI прысутнічае: міжрэгіянальная каардынацыя, уніфікацыя пасылаў, паўтаранасць семантыкі / хэштэгаў, выкарыстанне проксі-лакацый.
